ĐỀ CƯƠNG TUYÊN TRUYỀN 

BẢO VỆ AN NINH TỔ QUỐC (19/8/2005 - 19/8/2022) 

------------------  

 Phần thứ nhất  

77 NĂM XÂY DỰNG, CHIẾN ĐẤU VÀ TRƯỞNG THÀNH    

CỦA CÔNG AN NHÂN DÂN VIỆT NAM 

Ngay từ khi ra đời và trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng ta thường xuyên quan tâm xây dựng, củng cố các công cụ bạo lực của cách mạng để trấn áp tội phạm, bảo vệ Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Trong cao trào Xô Viết - Nghệ Tĩnh (1930 - 1931), "Đội Tự vệ đỏ" được thành lập để hỗ trợ và bảo vệ quần chúng nổi dậy phá nhà giam, đốt huyện đường, vây đồn lính, bắt giữ bọn hào lý, làm tan rã từng mảng chính quyền tay sai của đế quốc ở cơ sở; bảo vệ cán bộ, bảo vệ các phiên toà của Xô Viết - Công Nông xét xử bọn phản cách mạng; giữ gìn an ninh trật tự ở những nơi có chính quyền Xô Viết. Tháng 3/1935, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ nhất thông qua Nghị quyết quan trọng về "Đội Tự vệ". Khi cuộc vận động Mặt trận Dân chủ Đông Dương phát triển thành cao trào cách mạng rộng lớn, Đảng chỉ thị: "Mỗi ấp phải tổ chức ra Đội Tự vệ để ngăn cản những kẻ phá rối cuộc đấu tranh và đối phó với các lực lượng phản động". Đầu năm 1940, Trung ương Đảng chủ trương thành lập "Ban Công tác đội" làm nhiệm vụ bảo vệ An toàn khu (ATK), bảo vệ cán bộ cao cấp của Đảng, giải thoát cho cán bộ khi bị địch bắt. "Ban Công tác đội" được đặt dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Trung ương, được trang bị vũ khí và huấn luyện về kỹ thuật chiến đấu. Ngày 15/5/1945, Xứ uỷ Bắc kỳ thành lập "Đội danh dự trừ gian" do Xứ uỷ trực tiếp chỉ đạo, thực hiện nhiệm vụ diệt trừ bọn Việt gian đầu sỏ và vũ trang tuyên truyền, chiến đấu khi cần thiết. Ngày 04/6/1945, Tổng bộ Việt Minh tuyên bố thành lập khu giải phóng; đồng thời, công bố 10 chính sách lớn của Việt Minh. Ngay sau đó, các tổ chức "Đội trinh sát", "Đội hộ lương diệt ác" lần lượt ra đời cùng với "Đội tự vệ đỏ", "Ban Công tác đội" và "Đội danh dự trừ gian" làm nhiệm vụ thủ tiêu lực lượng của phát xít Nhật, trừ khử bọn Việt gian, trừng trị bọn lưu manh, bảo vệ chính quyền cách mạng, thực hiện 10 chính sách lớn của Việt Minh. Đây chính là các tổ chức tiền thân của Công an nhân dân Việt Nam.  

Ngày 19/8/1945, cuộc Tổng khởi nghĩa giành thắng lợi ở Hà Nội. Cùng với việc đập tan các cơ quan đàn áp của địch và thiết lập chính quyền cách mạng, ở các tỉnh Bắc Bộ đã lập Sở Liêm phóng, Trung Bộ lập Sở Trinh sát, Nam Bộ lập Quốc gia tự vệ cuộc. Tuy tên gọi ở ba miền khác nhau, nhưng các tổ chức đầu tiên của Công an nhân dân đều có chung nhiệm vụ trấn áp phản cách mạng, giữ gìn an ninh, trật tự, bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền cách mạng, bảo vệ tính mạng và tài sản của Nhân dân. Từ đó đến nay, ngày 19/8/1945 được xác định là Ngày truyền thống Công an nhân dân (CAND) Việt Nam. Ngày 12/12/2005, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ký Lệnh số 30/2005/L-CTN công bố Luật CAND, trong đó quy định: "Ngày 19 tháng 8 hằng năm là Ngày truyền thống của CAND và là Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" (Điều 11, Chương I, Luật CAND).  

Chính quyền cách mạng non trẻ vừa được thành lập đã phải đương đầu với những thử thách cực kỳ nghiêm trọng, vận mệnh của dân tộc như "Ngàn cân treo sợi tóc". Dưới sự lãnh đạo của Đảng, lực lượng Công an đã làm nòng cốt trong cuộc đấu tranh chống phản cách mạng, tiến hành bóc gỡ nhiều tổ chức phản động, bảo vệ Đảng, chính quyền và thành quả cách mạng. Đặc biệt, ngày 12/7/1946, Nha Công an Trung ương đã khám phá vụ án phản cách mạng ở số 7 phố Ôn Như Hầu (nay là phố Nguyễn Gia Thiều), Hà Nội; phối hợp với các lực lượng vũ trang và nhân dân đồng loạt tấn công, bóc gỡ 40 trụ sở Quốc dân Đảng, bắt trên 100 tên phản động, đập tan âm mưu đảo chính, lật đổ chính quyền cách mạng của thực dân Pháp và bọn phản động. Hưởng ứng Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, lực lượng CAND đã cùng với quân và dân cả nước nhất tề đứng lên tiến hành cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp xâm lược. Với tinh thần "Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh", lực lượng Công an xung phong Hà Nội và Công an các địa phương đã tham gia tiến công, tiêu diệt, vây hãm địch, bảo vệ an toàn các cơ quan chính quyền, đoàn thể, bảo vệ vận chuyển tài liệu, kho tàng, tài sản quốc dân và tản cư nhân dân ra khỏi vùng có chiến sự.

Trong vùng địch tạm chiếm, CAND đã xây dựng cơ sở nắm tình hình, tham gia diệt ác, phá tề, trừ gian, trấn áp bọn mật thám, phản động nguy hiểm, tổ chức nhiều trận đánh ngay trong lòng địch. Tổ Điệp báo A13 của Ty Điệp báo, Nha Công an Trung ương đã đưa người vào hàng ngũ địch, nắm được nhiều tin tức có ý nghĩa chiến lược phục vụ công tác đánh địch. Ngày 27/9/1950, tại vùng biển Sầm Sơn, Thanh Hóa, Tổ Điệp báo A13 đã sử dụng một khối lượng lớn thuốc nổ đánh đắm Thông báo hạm Amiôđanhvin (Thông báo hạm lớn nhất của Pháp ở Đông Dương lúc bấy giờ) diệt hơn 200 sĩ quan, thuỷ thủ và binh lính Pháp. Chiến công vang dội đó đánh dấu bước trưởng thành của CAND và sự thất bại thảm hại của các cơ quan tình báo, phản gián Pháp.

Trong vùng tự do và hậu phương căn cứ cách mạng, CAND đã bố trí lại lực lượng trinh sát, bảo vệ vũ trang và tổ chức công an xã; đẩy mạnh phong trào "Ba không" ở Bắc Bộ,"Ngũ gia liên bảo" ở Nam Bộ, góp phần đấu tranh chống hoạt động do thám, gián điệp và bọn phản động tay sai; phối hợp với các lực lượng vũ trang bẻ gãy nhiều cuộc càn quét của địch, bảo vệ hậu phương và khu căn cứ kháng chiến. Ở các tỉnh Nam Bộ, lực lượng Quốc gia tự vệ cuộc phối hợp với các lực lượng vũ trang, dũng cảm chiến đấu cản bước tiến của quân Pháp. Ngày 23/9/1945, Quốc gia tự vệ cuộc Cần Thơ và Sóc Trăng đã bảo vệ chuyến tàu chở các chiến sĩ cách mạng từ Côn Đảo trở về lãnh đạo cuộc kháng chiến ở Nam Bộ, trong đó có các đồng chí: Lê Duẩn, Tôn Đức Thắng, Nguyễn Văn Linh, Phạm Hùng. Ngày 12/11/1945, Quốc gia tự vệ cuộc Cần Thơ bí mật tập kích vào sở chỉ huy của quân Pháp tại thị trấn Cái Răng, tiêu diệt 20 tên. Tháng 12/1945, lực lượng trinh sát Khánh Hòa đột nhập vào sân bay Nha Trang đốt cháy và phá hỏng 3 máy bay, tiêu hủy 5.000 lít xăng của địch.

Trên khắp các chiến trường, nhất là trong các chiến dịch lớn, như: chiến dịch Việt Bắc - Thu Đông năm 1947, chiến dịch Biên Giới năm 1950, chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954, lực lượng Công an đã phối hợp với lực lượng Quân báo tổ chức tốt công tác nắm tình hình, bảo vệ bí mật quân sự, bảo vệ an toàn giao thông liên lạc và các cuộc hành quân, trú quân của bộ đội, bảo vệ an toàn lãnh tụ và các cơ quan đầu não chỉ đạo kháng chiến; phát động phong trào "Bảo mật, phòng gian"; phong trào "Ba không" trong nhân dân; tổ chức phá tề, trừ gian, bao vây kinh tế địch; bắt gọn hầu hết các toán gián điệp, biệt kích. Đáng chú ý, năm 1954, lực lượng Công an đã khống chế, sử dụng toán gián điệp ở Thái Nguyên để thu thập tin tức, tình hình của địch, phục vụ cho chiến dịch Điện Biên Phủ.

Cùng với quá trình chiến đấu, công tác xây dựng lực lượng CAND luôn được Đảng, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh quan tâm, chăm lo xây dựng, phát triển lớn mạnh không ngừng. Ngày 21/02/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 23- SL thành lập Việt Nam Công an vụ. Ngày 13/3/1947, Bộ Nội vụ ra Nghị định số 36- NĐ "ủy quyền cho Ủy ban Kháng chiến Hành chính khu thiết lập quận Công an trong phạm vi các tỉnh". Ngày 16/5/1947, Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ Nhất quyết định bỏ sở Công an Bắc Bộ và sở Công an Trung Bộ, lập Công an các Khu. Ngày 11/3/1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư cho đồng chí Giám đốc Công an Khu XII, trong thư Người đã dạy cán bộ, chiến sĩ Công an phải rèn luyện Tư cách người Công an Cách mệnh, là: "Đối với tự mình, phải cần, kiệm, liêm, chính. Đối với đồng sự, phải thân ái giúp đỡ. Đối với Chính phủ, phải tuyệt đối trung thành. Đối với nhân dân, phải kính trọng, lễ phép. Đối với công việc, phải tận tụy. Đối với địch, phải cương quyết, khôn khéo".

Ngày 10/10/1950, Bộ Nội vụ ra Nghị định số 438/NV về việc thành lập Ban Công an xã. Ngày 12/5/1951, Ban Bí thư Trung ương Đảng ra Chỉ thị số 05-CT/TW, quy định nhiệm vụ và tổ chức Nha Công an Việt Nam (trực thuộc Bộ Nội vụ). Ngày 03/01/1952 Bộ Nội vụ ra Nghị định số 9-NĐ về việc thành lập Công an huyện. Ngày 16/02/1953, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 141-SL đổi Nha Công an Việt Nam thành Thứ Bộ Công an. Tại kỳ họp từ ngày 27/8 đến 29/8/1953, Hội đồng Chính phủ ra Nghị quyết đổi tên Thứ Bộ Công an thành Bộ Công an. Đây là sự kiện đánh dấu bước trưởng thành, lớn mạnh của CAND Việt Nam.

Trải qua 9 năm kháng chiến đầy gian khổ, hy sinh, lực lượng Công an luôn nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, mưu trí, dũng cảm chiến đấu, lập nhiều chiến công thầm lặng nhưng vô cùng oanh liệt, đấu tranh làm thất bại mọi hoạt động gián điệp, do thám của thực dân Pháp xâm lược; đập tan âm mưu hoạt động đảo chính, lật đổ chính quyền dân chủ nhân dân của các thế lực tay sai phản động; bảo vệ tuyệt đối an toàn khu căn cứ địa cách mạng và các cơ quan đầu não của Đảng, chính quyền, đoàn thể nhân dân; đấu tranh bài trừ lưu manh, trộm cướp, giữ gìn trật tự an ninh, bảo vệ tính mạng, tài sản và cuộc sống của nhân dân. Nhiều cán bộ, chiến sĩ Công an nêu cao khí phách kiên cường, dũng cảm, lập công xuất sắc, tiêu biểu như các đồng chí: Bùi Thị Cúc (Công an Hưng Yên), Võ Thị Sáu (Công an huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu), Nguyễn Thị Lợi (Điệp báo Công an Hà Nội), Cao Kỳ Vân (Công an Bắc Giang), Trần Thành Ngọ (Công an Hải Phòng), Phan Khắc Trình, Trần Bình (Công an Hà Nội), Bửu Đóa (Công an Khánh Hòa), Nguyễn Xuân Thưởng (Công an Thừa Thiên - Huế)...  

Sau ngày hoà bình lập lại ở miền Bắc, đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai ráo riết tuyển chọn, huấn luyện, sử dụng bọn tình báo, gián điệp cài cắm vào những địa bàn quan trọng về chính trị, kinh tế, quân sự và vùng mới giải phóng; chúng tung hàng trăm toán gián điệp, biệt kích móc nối với tàn quân phỉ và bọn phản động trong nước hòng gây chia rẽ, bạo loạn, lật đổ chính quyền cách mạng; sử dụng bọn tình báo, gián điệp, đặc vụ tiến hành các hoạt động chống phá công cuộc khôi phục và phát triển kinh tế ở miền Bắc.

Trước tình hình đó, lực lượng Công an đã nhanh chóng chuyển hướng về tổ chức và hành động, tiến hành đấu tranh dập tắt các vụ nhen nhóm phản động và hoạt động gây bạo loạn của bọn phản cách mạng (từ tháng 11/1959 đến tháng 12/1959, lực lượng CAND đã phối hợp với Quân đội nhân dân mở chiến dịch đập tan âm mưu gây bạo loạn, cướp chính quyền tại tỉnh Hà Giang, làm tan rã lực lượng phản động gồm 1.112 tên phỉ, tiêu diệt, bắt sống 152 tên, gọi hàng 139 tên, thu 335 súng các loại). Đấu tranh bóc gỡ mạng lưới gián điệp cài lại của Pháp, bắt gọn hầu hết các toán gián điệp, biệt kích của Mỹ và bè lũ tay sai tung ra phá hoại miền Bắc (từ năm 1961 đến năm 1970, lực lượng Công an đấu tranh triệt phá 78 toán gián điệp, biệt kích, bắt giữ 463 tên, thu nhiều tấn vũ khí, chất nổ, phương tiện hoạt động của chúng). Bảo vệ tuyệt đối an toàn các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các cơ sở kinh tế, cơ quan, xí nghiệp, các công trình quốc phòng, an ninh, công trình văn hoá - xã hội, bảo vệ tài sản của Nhà nước, tính mạng, tài sản của nhân dân. Tổ chức cho nhân dân đi sơ tán khỏi vùng có chiến sự ác liệt. Đấu tranh trấn áp, bắt giữ, xử lý hàng trăm tên tội phạm nguy hiểm. Kịp thời dập tắt các vụ cháy lớn, làm giảm đến mức thấp nhất thiệt hại do chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ gây ra, góp phần giữ vững an ninh trật tự, bảo vệ miền Bắc XHCN.

Với tinh thần "Tất cả vì miền Nam ruột thịt", lực lượng CAND đã vượt qua mưa bom, bão đạn của kẻ thù, bảo vệ an toàn các kế hoạch, địa điểm chuyển quân, chuyển hàng, kho tàng, bến bãi và các cuộc hành quân của bộ đội ta vào chiến trường miền Nam. Hình ảnh các cán bộ, chiến sĩ Công an ngày đêm kiên trì bám đất, bám đường, bắn trả máy bay địch, hướng dẫn, phân luồng xe cộ, ngụy trang, bảo vệ vật tư, phương tiện vận tải chi viện cho tiền tuyến; các chiến sĩ Phòng cháy và chữa cháy, Cảnh sát khu vực, Cảnh sát giao thông, Công an nhân dân vũ trang... quên mình trong lửa đạn để cứu người, cứu tài sản là những tấm gương sáng ngời về chủ nghĩa anh hùng cách mạng của CAND Việt Nam.

Trước yêu cầu, nhiệm vụ của cách mạng miền Nam, lực lượng Công an miền Bắc đã tuyển chọn, huấn luyện, đưa hàng vạn cán bộ, chiến sĩ Công an cùng hàng trăm tấn vũ khí, tài liệu, phương tiện thông tin liên lạc chi viện cho An ninh miền Nam; sát cánh cùng với lực lượng An ninh miền Nam tiến hành công tác bảo vệ Đảng, bảo vệ Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam và khu căn cứ cách mạng, tổ chức nhiều trận đánh tiêu diệt địch ngay trong sào huyệt của chúng, trấn áp bọn phản động, trừng trị bọn ác ôn; phá tan nhiều kế hoạch tình báo của Mỹ Ngụy, tiêu biểu như: Năm 1973, lực lượng Công an đập tan kế hoạch "Hải Yến 1", "Hải Yến 2" của CIA và Đặc ủy Trung ương tình báo Ngụy, bắt toàn bộ các toán gián điệp chuẩn bị tung ra miền Bắc; bắt và vô hiệu hóa toàn bộ bọn gián điệp cài lại ở miền Nam theo con đường trao trả tù binh. Lực lượng CAND đã làm tròn nhiệm vụ bảo vệ giới tuyến, bờ biển, biên giới, hải đảo, góp phần đánh thắng các kế hoạch xâm nhập, gián điệp, biệt kích của Mỹ Ngụy.

Dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Trung ương Cục và Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, lực lượng An ninh miền Nam đã phát động sâu rộng phong trào "Bảo mật phòng gian"; phối hợp với các lực lượng vũ trang trên khắp các chiến trường, đồng loạt mở nhiều chiến dịch, bẻ gãy các cuộc tấn công, lấn chiếm, đưa kẻ địch vào tình thế bị động, bất ngờ, hoang mang, rối loạn và tan rã; bảo vệ tuyệt đối an toàn các cơ quan đầu não, chỉ huy chiến dịch, bảo vệ các cuộc hành quân, vận chuyển vũ khí, phương tiện, lương thực ra chiến trường; bảo vệ bí mật các kế hoạch và các mũi tấn công chiến lược. Lực lượng điệp báo, tình báo CAND đã chui sâu, leo cao, tiến sâu vào hang ô của địch, thu thập, cung cấp nhiều tin tức tình báo có giá trị chiến lược, chiến thuật, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta lần lượt đánh bại các chiến lược "Chiến tranh đơn phương", "Chiến tranh đặc biệt", "Chiến tranh cục bộ", "Việt Nam hoá chiến tranh" của đế quốc Mỹ, tiến tới cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Công tác xây dựng lực lượng CAND trong thời kỳ này luôn được Đảng, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh quan tâm xây dựng, củng cố, phát triển. Ở miền Nam, năm 1961 - 1962, Thường vụ Trung ương Cục quyết định thành lập Ban bảo vệ An ninh Trung ương Cục; Ban bảo vệ An ninh Khu và các trung tâm huấn luyện, bồi dưỡng nghiệp vụ, với biên chế hàng ngàn cán bộ, chiến sĩ an ninh. Năm 1970, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam quyết định thành lập Nha An ninh, thuộc Bộ Nội vụ. Ngày 20/7/1962, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Lệnh số 34/LCT công bố Pháp lệnh Quy định nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng Cảnh sát nhân dân và Pháp lệnh Quy định chế độ cấp bậc sĩ quan, hạ sĩ quan Cảnh sát nhân dân.

Những thành tích, chiến công của lực lượng CAND trong sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đã ghi tiếp vào truyền thống vẻ vang của lực lượng CAND những trang sử vàng oanh liệt; hàng trăm tập thể, cá nhân cán bộ, chiến sĩ Công an được Nhà nước tặng thưởng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân và danh hiệu "Dũng sĩ diệt Mỹ". Tiêu biểu như các đồng chí: Hồ Bá Thọ (Công an Quảng Bình), Nguyễn Văn Đẹp (Công an Long An), Nguyễn Thị Lý (Công an Quảng Trị), Phạm Thành Lượng (Trung đoàn 180, An ninh vũ trang miền Nam)...  

Ngày 30/4/1975, chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng, đất nước ta được hoà bình, thống nhất, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ quan trọng đặt ra cho toàn Đảng, toàn dân ta lúc này là phải nhanh chóng khắc phục hậu quả chiến tranh, khôi phục sản xuất, ổn định đời sống nhân dân. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, lực lượng CAND đã tích cực tham gia xây dựng và củng cố chính quyền cách mạng ở vùng mới giải phóng, tổ chức quản lý, cải tạo số ngụy quân, ngụy quyền, nhân viên của chế độ cũ, truy quét tàn quân địch, đấu tranh làm tan rã các tổ chức FULRO, bắt hàng ngàn tên, bóc gỡ hàng trăm khung chính quyền ngầm của địch, thu 2.712 súng các loại; chủ động đấu tranh bóc gỡ toàn bộ mạng lưới gián điệp, tình báo của đế quốc Mỹ và tay sai cài lại theo kế hoạch hậu chiến; bắt gọn hàng trăm toán gián điệp, biệt kích của các thế lực thù địch từ bên ngoài xâm nhập vào Việt Nam; đập tan âm mưu và hoạt động của bọn phản động lưu vong xâm nhập móc nối với bọn phản động trong nước âm mưu gây bạo loạn, lật đổ chính quyền. Trong 2 năm (1976 - 1977), lực lượng CAND đã đấu tranh, khám phá tổ chức phản động "Mặt trận Quốc gia giải phóng Việt Nam", bắt 1.395 tên, trong đó có nhiều thủ lĩnh tự phong, gồm "Quốc trưởng", "Thủ tướng", 57 tên chỉ huy cấp quân khu, sư đoàn, 519 tên chỉ huy cấp trung đoàn, tiểu đoàn, thu giữ 147 tấn vũ khí, 16 bộ điện đài, 2 tàu xâm nhập và khám phá 7 tổ chức phản động trong nước. Trong 4 năm (1981- 1984), lực lượng Công an đã đấu tranh với tổ chức phản động do Lê Quốc Túy và Mai Văn Hạnh cầm đầu, bắt 146 tên, thu 143 tấn vũ khí, thu 300 triệu đồng tiền Việt Nam in giả, 16 điện đài, 2 tàu xâm nhập. Từ năm 1997 đến năm 2000, lực lượng Công an đập tan âm mưu khủng bố của tổ chức phản động lưu vong tại Mỹ, do Nguyễn Hữu Chánh cầm đầu, bắt và truy tố trên 90 tên phản động, thu trên 10.000 tờ truyền đơn, hàng chục lá cờ "ba sọc" và nhiều vũ khí, phương tiện hoạt động của chúng.

Năm 1986, đất nước ta tiến hành công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh mô hình chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu sụp đổ, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch ráo riết thực hiện chiến lược "Diễn biến hòa bình", bạo loạn, lật đổ nhằm phủ định sự lãnh đạo của Đảng, xóa bỏ chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; triệt để lợi dụng các vấn đề "dân tộc", "tôn giáo", "dân chủ", "nhân quyền" để kích động, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, lực lượng CAND đã chủ động nắm chắc tình hình, kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, làm thất bại mọi âm mưu và hoạt động phá hoại của các thế lực thù địch, các phần tử cơ hội, giữ vững ổn định chính trị; chủ động tham mưu cho Đảng, Nhà nước và cấp ủy, chính quyền các cấp triển khai thực hiện tốt các Nghị quyết của Đảng về công tác công an trong tình hình mới; tổ chức thực hiện có hiệu quả "Chiến lược bảo vệ an ninh quốc gia", "Chương trình quốc gia phòng, chống tội phạm"; "Chương trình quốc gia phòng, chống tội phạm ma túy", ... đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; tham mưu đề xuất và trực tiếp giải quyết nhiều vụ, việc phức tạp liên quan đến vấn đề tôn giáo, dân tộc, an ninh kinh tế, an ninh nông thôn, an ninh văn hóa - tư tưởng; phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng nghiệp vụ, bảo vệ tuyệt đối an toàn các sự kiện chính trị, văn hóa, xã hội trọng đại của đất nước. Chủ động phòng ngừa và đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm có tổ chức, tội phạm ma túy, tội phạm sử dụng công nghệ cao, tội phạm khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, các loại tệ nạn xã hội; phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng nghiệp vụ, bảo vệ an toàn tuyệt đối các sự kiện chính trị, văn hoá, xã hội trọng đại của đất nước. Chủ động phòng ngừa và liên tục mở nhiều đợt tấn công, truy quét tội phạm, đặc biệt là tội phạm có tổ chức. Đáng chú ý, từ năm 2001 đến nay, lực lượng Công an triệt phá tổ chức tội phạm đặc biệt nguy hiểm hoạt động theo kiểu "xã hội đen", do Trương Văn Cam cầm đầu, bắt giữ, xử lý hàng trăm tên tội phạm nguy hiểm. Điều tra, khám phá nhiều vụ án về ma túy lớn, điển hình như đường dây buôn lậu ma túy do Xiêng Phênh - Vũ Xuân Trường cầm đầu; đường dây buôn lậu ma túy do Nguyễn Văn Hải cầm đầu; đẩy mạnh công tác đấu tranh chống tham nhũng, buôn lậu, gian lận thương mại, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, khám phá nhiều vụ án kinh tế lớn, điển hình như: vụ tham nhũng tại Trạm kiểm soát Đồng Bành, Lạng Sơn; vụ tham ô tài sản tại Công ty TAMEXCO; vụ Epco - Minh Phụng; Liên Khui Thìn, Tân Trường Sanh; Trương Văn Cam và đồng bọn; Băng cướp "Bạch Hải Đường" vụ đại án ma túy gần 5.000 bánh heroin, vận chuyển ma túy xuyên quốc gia với số lượng đặc biệt lớn, nhiều chủng loại ma túy khác nhau từ Lào qua Việt Nam sang Trung Quốc và ngược lại; vụ lừa đảo, cố ý làm trái đặc biệt nghiêm trọng do Lã Thị Kim Oanh cầm đầu... , hay những vụ án đặc biệt nghiêm trọng những năm gần đây như: vụ giết 6 mạng người trong gia đình ở Bình Phước; vụ Lê Văn Luyện giết 03 người trong gia đình ở Lục Ngạn, Bắc Giang; vụ giết 04 người trong một gia đình ở miền núi Tương Dương, Nghệ An; 04 người bị giết hại trong một gia đình ở thôn 16, xã Lâm Giang, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái. Gần đây nhất là 10 vụ án tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp được Tổng Bí thư, Chủ tịch nước yêu cầu đưa ra xét xử năm 2020 như: Vụ án vi phạm các quy định về quản lý đất đai xảy ra tại Tổng công ty bia - rượu - nước giải khát (Sabeco), Q.1, TP.HCM; Vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí liên quan đến dự án 8 - 12 Lê Duẩn, Q.1, TP.HCM; Vụ án vi phạm các quy định về quản lý đất đai; lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Công ty Hải Thành, Quân chủng Hải quân liên quan đến đất số 7 - 9 Tôn Đức Thắng, Q.1, TP.HCM; Vụ án lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng xảy ra tại Hội sở chính Ngân hàng Đầu tư - phát triển VN (BIDV) và chi nhánh Hà Thành, chi nhánh Hà Tĩnh và Công ty TNHH thương mại và dịch vụ du lịch Trung Dũng; Vụ án vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Công ty CP hóa dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí (PVB) trong dự án xây dựng Nhà máy Ethanol Phú Thọ; Vụ án vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng; vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí xảy ra tại Công ty CP Tập đoàn Yên Khánh và các đơn vị có liên quan; Vụ án vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng; vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí xảy ra tại dự án cải tạo và mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty gang thép Thái Nguyên; Vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí; tham ô tài sản xảy ra tại Tổng công ty nông nghiệp Sài Gòn (Sagri); Vụ án vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng xảy ra tại Ngân hàng Phương Nam (Sacombank); Vụ án vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi... Qua đó, đã góp phần bảo vệ vững chắc an ninh kinh tế, củng cố niềm tin người dân đối với công tác phòng chống tham nhũng của Đảng, Nhà nước; giữ vững trật tự, an toàn xã hội, bảo đảm cuộc sống bình yên cho nhân dân.

Bên cạnh những chiến công đó, đã có nhiều những chiến sĩ trong lực lượng CSND anh dũng hy sinh cho sự nghiệp bảo vệ an ninh trật tự. Trên 150 liệt sĩ Cảnh sát nhân dân ngã xuống trên các trận tuyến đấu tranh chống tội phạm; hơn 800 cán bộ chiến sĩ Cảnh sát bị thương tích và phơi nhiễm HIV; hàng nghìn người lính Cảnh sát bị thương tật hoặc tổn hại sức khỏe khi thi hành công vụ. Hành động quả cảm, sự hi sinh và máu xương của các anh đã góp phần làm rạng rỡ trang sử hào hùng của lực lượng Cảnh sát Việt Nam.

Qua hơn 35 năm thực hiện công cuộc đổi mới đất nước, lực lượng CAND đã có bước phát triển, lớn mạnh về mọi mặt và đạt được những thành tựu quan trọng. Lực lượng CAND đã chủ động phối hợp tham mưu với Đảng, Nhà nước gắn kết chặt chẽ hai nhiệm vụ chiến lược là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; kết hợp an ninh, quốc phòng với kinh tế, đối ngoại; phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân; chủ động tích cực mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế; thiết lập quan hệ nhiều mặt với cơ quan thực thi pháp luật của các nước Thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc; tham gia hoạt động trong nhiều tổ chức, diễn đàn hợp tác quốc tế đa phương; thúc đẩy quan hệ hợp tác toàn diện với cơ quan an ninh, tình báo, cảnh sát các nước và các tổ chức quốc tế. Lực lượng CAND đã chủ động đổi mới và tổ chức thực hiện nhiều chủ trương, đối sách thích hợp để bảo vệ an ninh quốc gia; vận dụng linh hoạt các biện pháp nghiệp vụ; giữ vững ổn định chính trị, không để bị động, bất ngờ; không để hình thành tổ chức chính trị đối lập trong nội địa; không để xảy ra khủng bố, phá hoại; xử lý có hiệu quả các tình huống phức tạp về an ninh, trật tự, không để lan rộng, kéo dài; tránh sơ hở để các thế lực thù địch, phản động lợi dụng tuyên truyền, kích động chống phá gây phương hại đến an ninh quốc gia. Chú trọng vận dụng sáng tạo các quan điểm, tư tưởng chỉ đạo của Đảng, đổi mới phương thức đấu tranh phòng, chống tội phạm, tập trung đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm mới, tội phạm tham nhũng, buôn lậu và gian lận thương mại; tội phạm ma tuý, tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia, tội phạm môi trường, tội phạm sử dụng công nghệ cao và tệ nạn xã hội; kiềm chế gia tăng tội phạm, giữ vững trật tự, an toàn xã hội, duy trì các hoạt động bình thường của xã hội và bảo đảm cuộc sống bình yên, hạnh phúc của nhân dân.  

Trải qua hơn 75 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, các thế hệ CAND đã xây đắp nên những truyền thống vẻ vang, đó là:

Tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng Cộng sản Việt Nam, với Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam và nhân dân Việt Nam; chiến đấu anh dũng không ngại hy sinh vì nền độc lập, tự do, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, vì an ninh Tổ quốc. CAND từ nhân dân mà ra, gắn bó chặt chẽ với nhân dân, vì nhân dân phục vụ, dựa vào dân để làm việc và chiến đấu thắng lợi. CAND không ngừng tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư, có lối sống trong sạch lành mạnh, trung thực khách quan. Phát huy cao độ tinh thần độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường, tận tụy với công việc, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Nội bộ đoàn kết, thống nhất, dân chủ, kỷ luật nghiêm minh, phối hợp hiệp đồng chặt chẽ với các cấp, các ngành, các lực lượng. Luôn nêu cao tinh thần cảnh giác, bí mật, mưu trí, dũng cảm, cương quyết, khôn khéo, tích cực phòng ngừa, chủ động tiến công kẻ địch và bọn tội phạm. Không ngừng học tập nâng cao trình độ chính trị, nghiệp vụ và năng lực công tác; tiếp thu, vận dụng sáng tạo, hiệu quả thành tựu khoa học - kỹ thuật và công nghệ phục vụ công tác, chiến đấu. Nêu cao tinh thần đoàn kết quốc tế trong sáng, thủy chung, có nghĩa, có tình.

Với những thành tích vẻ vang và chiến công to lớn, lực lượng CAND đã được Đảng, Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý cho các tập thể, cá nhân lực lượng CAND (tính đến tháng 12/2019):

- 04 Huân chương Sao Vàng, tặng lực lượng CAND (năm 1980, 1985, 2000, 2015).

- 01 Huân chương Hồ Chí Minh, tặng lực lượng CAND (năm 1975).

- 09 Huân chương Sao Vàng, tặng: lực lượng An ninh nhân dân (1995), lực lượng Tình báo (1995), lực lượng Cảnh sát nhân dân (2003), Bộ Tư lệnh cảnh vệ (2003), Tổng cục An ninh (2006), Tổng cục Tình báo (2006), lực lượng Bảo vệ Chính trị I (2008); Công an thành phố Hà Nội (2010); Học viện An ninh nhân dân (2011).

- 03 Huân chương Sao Vàng, tặng các đồng chí: cố Bộ trưởng Phạm Hùng, cố Bộ trưởng Trần Quốc Hoàn và cố Bộ trưởng Mai Chí Thọ.

- 89 Huân chương Hồ Chí Minh, tặng Công an các đơn vị, địa phương.

- 10 Huân chương Hồ Chí Minh, tặng cán bộ, chiến sĩ CAND.

- 714 lượt tập thể, 410 cán bộ, chiến sĩ CAND được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

- 01 tập thể và 01 cá nhân được tặng danh hiệu Anh hùng Lao động.

- Hàng nghìn tập thể và cán bộ, chiến sĩ CAND được tặng Huân chương Độc lập, Huân chương Quân công, Huân chương Chiến công, Huân chương Bảo vệ Tổ quốc, Huân chương Lao động. Hàng vạn tập thể và cán bộ, chiến sĩ CAND được tặng Kỷ niệm chương Bảo vệ an ninh Tổ quốc, Huy chương và Bằng khen của Chính phủ...

Kế tục và phát huy những truyền thống tốt đẹp, ngày nay lực lượng CAND quyết tâm vượt qua mọi thử thách; luôn đoàn kết, phấn đấu khắc phục mọi khó khăn, kiên định con đường mà Đảng và Bác Hồ đã lựa chọn, kiên quyết đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hành động chống phá của các thế lực thù địch, góp phần cùng toàn quân, toàn dân ta thực hiện thắng lợi 2 nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

1. Vai trò của quần chúng nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh, trật tự

Quán triệt những tư tưởng, nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lê nin, kế thừa truyền thống đoàn kết qua hàng ngàn năm lịch sử dựng nước, giữ nước của dân tộc và thực tiễn cách mạng nước ta, Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn khẳng định vai trò, sức mạnh vô địch của Nhân dân trong sự nghiệp cách mạng nói chung và bảo vệ an ninh, trật tự nói riêng: Nhân dân là gốc; đoàn kết toàn dân là nền tảng sức mạnh, là động lực to lớn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đảng ta khẳng định: "Sức mạnh bảo vệ Tổ quốc là sức mạnh tổng hợp của khối đại đoàn kết toàn dân, hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng, sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại, sức mạnh lực lượng và thế trận quốc phòng toàn dân, lực lượng và thế trận an ninh nhân dân"; "Thực hiện tốt công tác vận động quần chúng tạo nền tảng xây dựng "thế trận lòng dân" gắn với xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân vững chắc"; Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (Bổ sung, phát triển năm 2011) khẳng định một trong những bài học kinh nghiệm lớn từ thực tiễn cách mạng Việt Nam là: "...Sự nghiệp cách mạng là của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân. Chính Nhân dân là người làm nên những thắng lợi lịch sử"; Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng khẳng định: "Lực lượng toàn dân là lực lượng vĩ đại hơn ai hết, không ai chiến thắng được lực lượng đó", "Trong bầu trời không có gì quý bằng Nhân dân, trong thế giới không có gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của Nhân dân", "Bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa là sự nghiệp của toàn dân... Cơ quan, tổ chức, công dân phải thực hiện đầy đủ nhiệm vụ quốc phòng và an ninh".

Nhất quán quan điểm "Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng": Trong tiến trình lãnh đạo cách mạng, Đảng, Nhà nước ta đã đề ra nhiều chủ trương quan trọng, phát động nhiều phong trào thi đua, cuộc vận động Nhân dân tham gia bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội. Chỉ thị số 186-CT/TW ngày 17/02/1960 của Ban Bí thư Trung ương Đảng nêu rõ: "Phong trào bảo vệ trị an là một cuộc vận động quần chúng rộng rãi, nhằm giáo dục quần chúng đảm đương lấy sự nghiệp bảo vệ thành quả cách mạng và bảo vệ an toàn cho đời sống hàng ngày. Đó là hình thức tốt nhất để phát huy tích cực của quần chúng trong công tác đấu tranh chống kẻ địch, để giữ gìn trật tự chung". Chỉ thị số 09-CT/TW ngày 01/12/2011 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về "Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trong tình hình mới" nêu rõ: "Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả, nhằm giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ cuộc sống bình yên và hạnh phúc của Nhân dân, góp phần phục vụ công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc". Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII tiếp tục nhấn mạnh: "Xây dựng thế trận lòng dân, tạo nền tảng vững chắc xây dựng nền quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân...". Điều đó khẳng định sự quan tâm đặc biệt và đánh giá cao vai trò, sức mạnh to lớn của quần chúng Nhân dân, các đoàn thể chính trị trong sự nghiệp đảm bảo an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội.  

Ra đời trong những ngày sôi sục của Cách mạng Tháng Tám, tuy còn non trẻ song lực lượng Công an đã quán triệt và vận dụng sáng tạo các quan điểm, đường lối quần chúng của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, bám sát nhiệm vụ chính trị của đất nước, dựa vào Mặt trận Việt Minh và các đoàn thể cứu quốc để tuyên truyền và vận động Nhân dân hăng hái tham gia vào các tổ chức như: "Việt Dũng thanh niên đoàn"; "Việt nữ đoàn"; "Cảnh sát danh dự không lương",... sát cánh cùng lực lượng Công an làm nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự, đấu tranh quyết liệt với các thế lực thù địch, các loại phản động và tội phạm, bảo vệ an toàn Lễ Tuyên ngôn độc lập (02/9/1945) bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ trước sự đe dọa của thù trong, giặc ngoài trong tình thế đất nước "ngàn cân treo sợi tóc".

Trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, lực lượng Công an đã phối hợp chặt chẽ với lực lượng Quân đội nhân dân, đoàn, hội kháng chiến, tham mưu với Đảng, Chính phủ chỉ đạo tổ chức vận động Nhân dân thực hiện cuộc vận động với khẩu hiệu "ba không", nội dung phù hợp với đặc điểm từng vùng, miền chiến lược: ở căn cứ địa Việt Bắc và vùng tự do là "Không nghe, không biết, không thấy"; ở vùng tạm bị chiếm là "Không làm việc cho địch, không bán lương thực cho địch, không chỉ đường cho địch", ở Nam Bộ phát động Nhân dân tham gia phong trào "Ngũ gia liên bảo" để bảo vệ an ninh, trật tự thôn, xóm. Các cuộc vận động trên đã nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng cho Nhân dân, bưng bít tai mắt quân thù và nhanh chóng phát triển ra toàn quốc thành phong trào "phòng gian bảo mật" với các nội dung: bảo vệ bí mật, tài sản của Đảng, Nhà nước, bảo vệ nội bộ, bảo vệ trị an xã hội. Nhân dân đã giúp đỡ lực lượng Công an đấu tranh ngăn chặn kịp thời các hoạt động phá hoại của địch và âm mưu lập "Xứ Nùng", "Xứ Thái", "Xứ Mường" tự trị... ở miền núi phía Bắc và lập "Nước Tây kỳ tự trị", "Nước Nam kỳ tự trị" ở phía Nam, góp phần làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (ngày 07/5/1954), buộc Pháp phải ký Hiệp định Giơnevơ, lập lại hòa bình ở Đông Dương.

Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, miền Bắc hoàn toàn giải phóng, bước vào thời kỳ khôi phục và phát triển kinh tế, miền Nam tiếp tục cuộc cách mạng dân tộc, dân chủ Nhân dân. Lực lượng Công an đã tham mưu phục vụ Đảng, Chính phủ, Trung ương Cục miền Nam chỉ đạo, tổ chức xây dựng lực lượng nòng cốt bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở. Ở miền Bắc, Trung ương phát động phong trào "Bảo vệ trị an" trong Nhân dân và mở cuộc vận động "Bảo mật phòng gian" trong các cơ quan, xí nghiệp. Ở miền Nam, Trung ương Cục miền Nam đã chỉ đạo đẩy mạnh phong trào "Bảo mật phòng gian" ở ba vùng chiến lược và thành lập "Hội đồng bảo vệ an ninh xã, ấp". Phong trào "Bảo vệ trị an", "Bảo mật phòng gian" phát triển mạnh mẽ, gắn kết với phong trào thi đua lao động sản xuất, xây dựng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc và đấu tranh giải phóng ở miền Nam. Nhiều điển hình tiên tiến xuất hiện, như các xã: Yên Phong (Ninh Bình), Hưng Khánh (Yên Bái), Thanh Bình (Lào Cai), Quang Chiểu (Thanh Hóa), Khối 30, Khu Đống Đa (Hà Nội)...

Sau ngày giải phóng miền Nam (30/4/1975), Công an nhân dân đã tham mưu với Đảng, Nhà nước thống nhất các phong trào, cuộc vận động Nhân dân tham gia bảo vệ an ninh, trật tự trong toàn quốc thành phong trào "Quần chúng bảo vệ trật tự an ninh Tổ quốc". Đồng thời, công an các cấp đã phối hợp với Mặt trận Tổ quốc, các ban, ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội tham mưu phục vụ cấp ủy Đảng, chính quyền tổ chức, vận động mọi tầng lớp Nhân dân tham gia phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc. Phong trào đã có bước phát triển khá sâu rộng, với nhiều nội dung, hình thức đa dạng, phong phú, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh, cụ thể của từng vùng, từng khu vực, từng lĩnh vực, từng địa bàn cụ thể. Nhiều tấm gương tiêu biểu, điển hình tiên tiến được nhân rộng trong toàn quốc. Phong trào đã phát huy năng lực sáng tạo của cơ sở, khơi dậy sức mạnh, tiềm lực to lớn của toàn dân trong phòng ngừa, tấn công, trấn áp tội phạm, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam Xã hội Chủ nghĩa.

Trước yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ an ninh Tổ quốc trong thời kỳ mới, thực hiện chủ trương của Ban Bí thư Trung ương Đảng, ngày 13/6/2005, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 521/2005/QĐ-TTg lấy ngày 19/8 hằng năm là "Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc". Cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể chính trị - xã hội đã tập trung tuyên truyền, giáo dục cán bộ, đảng viên và Nhân dân hiểu rõ mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của "Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc"; tạo chuyển biến mới về nhận thức của cấp ủy, chính quyền các cấp đối với công tác an ninh, trật tự; đa dạng hóa các hình thức tập hợp, động viên cán bộ, đảng viên và Nhân dân tham gia có hiệu quả phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc"; xây dựng nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân vững chắc tại địa bàn cơ sở, góp phần giữ vững sự ổn định chính trị của đất nước.

Trong 17 năm qua, Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc từng bước đi vào cuộc sống, tổ chức hướng về cơ sở, góp phần động viên các tầng lớp Nhân dân tham gia bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội. Lực lượng Công an đã chủ động phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các ban, ngành, đoàn thể, tham mưu với cấp ủy, chính quyền, Ban Chỉ đạo phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc và phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội hằng năm gắn với các hoạt động xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc và kỷ niệm Ngày truyền thống Công an nhân dân (19/8).

Các hoạt động tiến tới Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc được tổ chức thường xuyên, liên tục. Công tác tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân tham gia phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" đã được cấp ủy, chính quyền, công an các cấp quan tâm chỉ đạo, triển khai thực hiện đồng bộ trên các mặt, từ ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn đến đổi mới, đa dạng hóa nội dung, hình thức phù hợp với đặc điểm từng vùng, miền, nhóm đối tượng, địa bàn, tầng lớp dân cư. Nhiều đơn vị, địa phương đã ứng dụng công nghệ thông tin (báo điện tử, mạng xã hội...) để tuyên truyền, vận động Nhân dân tham gia bảo vệ an ninh, trật tự. Công tác xây dựng, nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến trong phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" được đẩy mạnh, phù hợp với điều kiện thực tế của địa bàn và đối tượng tác động. Phong trào thi đua "Học tập, đuổi kịp và vượt các điển hình tiên tiến trong phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" nhận được sự tham gia, hưởng ứng của nhiều cơ quan, doanh nghiệp, cơ sở giáo dục, khu dân cư, thôn, xóm... trong toàn quốc. Phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" đã gắn kết với các phong trào thi đua, các cuộc vận động cách mạng khác như "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh"; "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa"; "Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới",... được đông đảo người dân hưởng ứng tham gia.

Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc hằng năm được các địa phương tổ chức đảm bảo yêu cầu, thiết thực, với nhiều hoạt động phong phú, đa dạng nhằm ôn lại vị trí, vai trò, tầm quan trọng của phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" và Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; đánh giá kết quả đạt được và đề ra phương hướng xây dựng phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc"; thảo luận, trao đổi kinh nghiệm về xây dựng phong trào; khen thưởng cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong sự nghiệp bảo vệ an ninh, trật tự; ký kết giao ước thi đua giữa các ban, ngành, đoàn thể các cơ quan, đơn vị trong công tác đảm bảo an ninh, trật tự. Trong Ngày hội nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao được tổ chức như: Hội diễn văn nghệ quần chúng, ca múa nhạc; thi đấu thể thao; trò chơi dân gian; diễn tập phòng chống cháy nổ; diễn đàn "Công an lắng nghe ý kiến Nhân dân"; thi tìm hiểu pháp luật về an ninh, trật tự... thu hút đông đảo các tầng lớp Nhân dân tham gia. Nhiều địa phương còn tổ chức các hoạt động xã hội có ý nghĩa như tổ chức khám, chữa bệnh, cấp, phát thuốc miễn phí cho người dân; thăm hỏi, tặng quà đối tượng chính sách, người có hoàn cảnh khó khăn... Chính vì vậy, Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc đã trở thành phong trào rộng khắp tạo nên khí thế thi đua sôi nổi, thực sự là ngày hội của Nhân dân.  

Thực hiện Quyết định số 521/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về "Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc". Hàng năm, Ban Chỉ đạo về phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc và phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội xã Xuân Bái đều ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức các hoạt động "Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" trong các cơ quan, đơn vị và tại địa bàn dân cư. Đồng thời chọn địa bàn để tổ chức "Điểm" "Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" gắn với tuyên dương, khen thưởng nhằm động viên phong trào kịp thời; tạo hiệu ứng tích cực trong công tác vận động Nhân dân trong xã tham gia các hoạt động đảm bảo an ninh, trật tự tại địa bàn cơ sở; từ đó thúc đẩy phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc ở địa phương ngày càng phát triển và đạt được nhiều kết quả quan trọng góp phần đảm bảo an ninh trật tự, phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Công tác tuyên truyền mục đích ý nghĩa và tổ chức các hoạt động "Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" đã được triển khai sâu rộng trong các tầng lớp Nhân dân; lồng ghép vào các cuộc họp dân để tuyên truyền; biên soạn tài liệu phát trên hệ thống truyền thanh; trưng các khẩu hiệu, pa nô, áp phích cổ động trực quan tại nơi công cộng, khu đông dân cư.

Các hoạt động "Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" đã được tổ chức bằng nhiều hình thức phong phú, có sự kết hợp giữa phần "lễ" và phần 'hội", điển hình là các hoạt động tuyên dương các điển hình tiên tiến trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, trong Công an xã và lực lượng nòng cốt bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở; tổ chức các hoạt động an sinh xã hội, đỡ đầu, gặp mặt, thăm hỏi các gia đình thương binh, liệt sỹ, người có công; các hoạt động thể dục, thể thao, văn hoá văn nghệ lồng ghép tuyên truyền phát động phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc...

Thông qua tổ chức "Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" đã góp phần phát huy tinh thần đoàn kết, nâng cao nhận thức và hành động của Nhân dân trong việc tham gia thực hiện nhiệm vụ đảm bảo an ninh, trật tự ở cơ sở; củng cố niềm tin của Nhân dân vào sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, nâng cao "Sức đề kháng" trước các luận điệu tuyên truyền, xuyên tạc, chống phá của các thế lực thù địch, phản động. Từ đó, Nhân dân tích cực tham gia đấu tranh phòng, chống "diễn biến hòa bình" và hoạt động tội phạm, tệ nạn xã hội; cảm hóa, giáo dục, giúp đỡ người lầm lỗi tại gia đình và cộng đồng dân cư; giữ gìn trật tự công cộng; an toàn giao thông; phòng, chống cháy nổ, cứu nạn, cứu hộ; tham gia thực hiện các tiêu chí "An toàn về an ninh, trật tự"; tham gia xây dựng tổ chức Đảng, chính quyền, lực lượng vũ trang, các tổ chức chính trị - xã hội trong sạch, vững mạnh.

Để "Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" phát huy ý nghĩa, góp phần đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm, xây dựng thế trận "an ninh nhân dân" vững chắc, phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương; qua đó, tiếp tục tuyên truyền lan tỏa thông điệp, ý nghĩa của ngày hội và nội dung phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ đến mỗi cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân cần tích cực hưởng ứng hoạt động ngày hội do địa phương tổ chức bằng nhiều hành động thiết thực, hiệu quả; góp phần làm cho tầng lớp nhân dân trong xã luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, tin tưởng:

- Vào sự lãnh đạo Đảng, sự điều hành, quản lý của Nhà nước; các chủ trương, đường lối phát triển kinh tế - xã hội đúng đắn của Đảng; tham gia xây dựng xã hội bằng những việc làm cụ thể; không tiếp tay cho phần tử xấu, các hành vi vi phạm pháp luật phá hoại sự ổn định của địa phương. Nêu cao tinh thần đoàn kết, kiên quyết đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn "diễn biến hòa bình", bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, phản động; không nghe, không tin theo sự lôi kéo, xúi giục, kích động của kẻ xấu để tập trung đông người, tham gia biểu tình gây mất an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Tích cực tham gia tuyên truyền, vận động người thân, bạn bè hiểu và nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật, không tham gia vào các hoạt động gây mất an ninh, trật tự ở địa phương.

- Thực hiện nghiêm các quy định hiện hành của pháp luật; tích cực tham gia các phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, phong trào Toàn dân bảo vệ ANTQ và các phong trào cách mạng khác do Đảng, Nhà nước và địa phương phát động; tùy theo khả năng của mình ủng hộ và tham gia vào các tổ chức, mô hình tự quản, tự phòng bảo vệ ANTT, đấu tranh phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội. Thi đua xây dựng khu dân cư, xã đạt tiêu chuẩn "An toàn về an ninh, trật tự"; xây dựng gia đình, khu dân cư lành mạnh không để xảy ra tội phạm, không có tệ nạn xã hội.

- Đề cao tinh thần cảnh giác trước những luận điệu, tuyên truyền chống phá của các thế lực thù địch, phản động, đặc biệt cảnh giác trước những thông tin xấu, độc. Khi sử dụng các trang mạng xã hội cần chia sẻ những thông tin chính thống, những tài liệu hợp pháp; không chia sẽ, đăng tải, bình luận, phát tán bài viết gây chia rẽ nội bộ giữa Đảng, chính quyền và nhân dân, gây dư luận xấu và những luận điệu xuyên tạc, bịa đặt bị cấm quy định tại Luật An ninh mạng.

- Quản lý, giáo dục, động viên người thân trong gia đình gương mẫu thực hiện pháp luật, không vi phạm và phạm tội; thực hiện tốt phong trào "tự quản" trong từng gia đình gắn với xây dựng "Gia đình văn hóa".

- Luôn nêu cao tinh thần cảnh giác, kịp thời phát hiện đấu tranh lên án các hành vi vi phạm pháp luật. Tố giác tội phạm và giúp đỡ Công an truy bắt kẻ phạm tội, tự giác và vận động giao nộp hung khí, vũ khí, vật liệu nổ. Tích cực tham gia quản lý, giáo dục và giúp đỡ người vi phạm pháp luật ở khu dân cư cải tạo tiến bộ, hòa nhập với cộng đồng.

- Thường xuyên theo dõi, giúp đỡ lực lượng Công an thực hiện tốt Cuộc vận động "Xây dựng phong cách người Công an nhân dân bản lĩnh, nhân văn, vì nhân dân phục vụ" và tích cực đóng góp ý kiến xây dựng lực lượng CAND ngày càng chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; phục vụ ngày càng tốt hơn yêu cầu và nguyện vọng chính đáng của các tầng lớp nhân dân.  

Trong giai đoạn mới, thời gian tới, hòa bình, hợp tác và phát triển tiếp tục là xu thế của thế giới, cách mạng khoa học - công nghệ ngày càng có vai trò quan trọng hơn trong đời sống xã hội. Bên cạnh đó, chạy đua vũ trang, xung đột sắc tộc, tôn giáo, hoạt động ly khai, khủng bố, tranh chấp tài nguyên, chủ quyền lãnh thổ... đang có xu hướng gia tăng, là thách thức lớn đối với môi trường hòa bình, ổn định và an ninh của thế giới, khu vực. Những yếu tố an ninh phi truyền thống mang tính toàn cầu, như an ninh mạng, năng lượng, lương thực, tranh chấp nguồn nước, an ninh tài chính, hàng hải, hàng không, biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh... diễn biến ngày càng phức tạp và gay gắt hơn.

Ở trong nước, bên cạnh những thời cơ thuận lợi, đất nước ta đang phải đối mặt với những nguy cơ, thách thức không nhỏ, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" tiếp tục bộc lộ rõ nét hơn. An ninh mạng, an ninh kinh tế, tài chính, an ninh trong tôn giáo, dân tộc, an ninh các vùng chiến lược còn tiềm ẩn những nhân tố phức tạp, không loại trừ khả năng xảy ra gây rối, gây bạo loạn chính trị. Tình hình vi phạm pháp luật và tội phạm có xu hướng gia tăng, nhất là tội phạm có tổ chức, tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm sử dụng "vũ khí nóng", tội phạm ma túy, tội phạm mua bán người, tội phạm sử dụng công nghệ cao, tội phạm kinh tế, tham nhũng, tội phạm môi trường... Tai nạn giao thông, cháy, nổ, tệ nạn xã hội... tiếp tục là những vấn đề mà CAND cần tập trung giải quyết trong thời gian tới...

Để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ ANTT rất nặng nề, khó khăn mà Đảng và Nhân dân giao phó, đòi hỏi CAND cần phải không ngừng phát huy hơn nữa truyền thống vẻ vang; tiếp tục đổi mới toàn diện và nâng cao chất lượng các mặt công tác Công an; tăng cường xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng CAND trong sạch, vững mạnh.

Thực hiện quyết liệt, đồng bộ kiện toàn tổ chức bộ máy, sắp xếp đội ngũ cán bộ, đảm bảo yêu cầu "Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở" theo Nghị định số 01/NĐ-CP ngày 6-8-2018 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công an; triển khai thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, nhất là Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII của Đảng về "Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ"; đẩy mạnh học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, phong trào "CAND học tập, thực hiện Sáu điều Bác Hồ dạy", Cuộc vận động "Xây dựng phong cách người CAND bản lĩnh, nhân văn, vì Nhân dân phục vụ" và các phong trào thi đua yêu nước khác.

Gắn bó với Nhân dân, phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với Quân đội nhân dân, với các ngành, các cấp, các tổ chức chính trị - xã hội và đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, tạo thành sức mạnh tổng hợp thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ ANTT, giữ vững ổn định chính trị, phục vụ có hiệu quả sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Kỷ niệm 77 năm Ngày truyền thống CAND Việt Nam; 17 năm Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc là dịp để các cấp ủy, chính quyền tăng cường chỉ đạo; các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội và các tầng lớp nhân dân tiếp tục phối hợp, giúp đỡ lực lượng CAND hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng và Nhân dân giao phó.

Lực lượng CAND tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang, trung thành tuyệt đối với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân Việt Nam, nêu cao tinh thần "chủ động, kỷ cương, trách nhiệm, hiệu quả", tiếp tục siết chặt đội ngũ, nỗ lực phấn đấu vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ giữ vững an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội trong tình hình mới, phục vụ đắc lực sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế./.